شب قبل از شیمی درمانی یکی از مهم‌ترین زمان‌ها برای آماده‌سازی جسم شما برای شروع درمان با داروها است. رژیم غذایی مناسب در این شب می‌تواند به کاهش عوارض ناشی از درمان در شما، مثل حالت تهوع، ضعف، سوء جذب و کاهش قدرت سیستم ایمنی کمک کند. در این مقاله به بررسی پاسخ به سوال ذکرشده در عنوان، تغذیه مناسب بیماران سرطانی و پیشنهادهای تغذیهای مناسب برای بیماران مبتلا به سرطان را ارائه دهیم. فراموش نکنید سلامتی جسمی شما، از همه چیز مهم‌تر است و امید، شما را قدرتمند نگه می‌دارد.
فهرست مطالب
اهمیت تغذیه پیش از شیمی درمانی چیست؟
داشتن تغذیه مناسب شب قبل از شیمی‌درمانی، به شما کمک می‌کند تا بدنتان انرژی کافی را داشته باشد و سیستم ایمنیتان تقویت شود؛ این موضوع باعث میشود که تحمل درمان‌های سنگین‌تر در شما افزایش یابد. همچنین با رعایت تغذیه مناسب، ذخایر پروتئینی برای بازسازی سلول‌ها در اثر سمیت ناشی از داروهای شیمی درمانی نیز فراهم میشود. رعایت‌کردن یک رژیم متنوع و متعادل پیش از شروع درمان جزئی از برنامه پیش‌آمادگی درمان برای شما است؛ تنوعی دربرگیرنده‌ی پروتئین‌ها، مایعات و انواع ویتامین‌ها با کالری مناسب. البته تغذیه بیماران سرطانی بعد از شیمی درمانی نیز از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار است و برای پیشگیری از سوء تغذیه، افزایش انرژی و توان بدن شما پس از اتمام شیمی درمانی، حائز اهمیت است.
شب قبل از شیمی درمانی چه بخوریم؟
پروتئین کافی
- میزان پروتئین هر وعده غذایی (گرم) باید برابر با نیمی از وزن بدنتان (کیلوگرم) باشد. برای مثال، اگر شما ۶۰ کیلوگرم هستید، باید حدود ۳۰ گرم پروتئین در وعده شبانه مصرف کند.
- منابع ساده و سبک: تخم‌مرغ آب‌پز یا نیمرو، مرغ پخته بدون پوست و چربی، ماهی بخارپز، پنیر نرم یا ماست.
کربوهیدرات‌های سبک و قابل هضم
- نان تست ساده، برنج سفید یا پوره سیب‌زمینی، پاستای ساده یا غلات صبحانه سبک (با شیر یا جایگزین غیرلاکتوز)، برای شما مفید خواهند بود.
- این ترکیبات به تقسیم انرژی و جلوگیری از ایجاد احساس سنگینی یا تهوع در شما کمک می‌کنند.
نوشیدنی و مایعات فراوان
- آبرسانی مناسب شب قبل با آب، آب میوه طبیعی با اسیدیته کم (مثل آب سیب یا انگور) یا سوپ رقیق را برای شما توصیه میکنم.
- مصرف آب 6 الی 8 لیوان آب برای شما ضروری است تا بدنتان برای دفع داروها آماده باشد.
اجتناب از مصرف غذاهای سنگین
- از مصرف غذاهای چرب، سرخ‌شده، تند و پرادویه یا با بوی شدید برای شب قبل شیمی‌درمانی اجتناب کنید. این غذاها ممکن است معده‌ی شما را تحریک کنند و باعث ایجاد حالت تهوع یا سوءهاضمه در شما شوند.
- غذاهای خام یا نیم‌پز (مثل سوشی و سبزیجات خام) نیز ممکن است خطر ایجاد عفونت داشته باشند و توصیه نمی‌شوند.
شب قبل از شیمی‌درمانی بهتر است یک وعده‌ی غذایی سبک و یک میان‌وعده قبل از خوابتان میل کنید. این روش کمک می‌کند تا معده‌ی شما خالی نباشد و ریسک تهوع کاهش یابد.
پیشنهاد میکنم از ماست ساده یا میوه‌ای با شکر کم و با تکه‌های میوه یا مقداری مغزیجات نرم (مثل بادام پودر شده)، تخم‌مرغ نیمرو با نان تست سبوس‌دار و کمی روغن زیتون. سوپ مرغ سبک با ننمک کم، موز یا سیب نرم، پوره سیب و یا اسموتی‌های با شیر، موز، کمی پودر پروتئین یا کره بادام‌زمینی را در نظر بگیرید.
میان‌وعده شبانه‌تان نیز می‌تواند ترکیبی از بیسکویت نمکی سبک، چند قاشق ماست، یا نوشیدنی پروتئینی سبک باشد.
تجارب بیماران
ناهید، ۵۲ ساله: “قبل از شروع شیمی‌درمانی، پزشکم به من توصیه کردند تا وزنم را تثبیت کنم. چون کاهش وزن شدید روند درمانم را مختل می‌کرد. من صبح‌ها تخم‌مرغ و نان سبوس‌دار می‌خوردم و میان‌وعده‌ها از بادام و موز استفاده می‌کردم. وقتی شیمی‌درمانی را شروع کردم، مزه‌ی غذاها برایم تغییر کرد و حالت تهوع شدیدی داشتم. پزشک توصیه کردند تا از غذاهای سرد و بی‌بو، مثل پوره سیب‌زمینی یا برنج ساده، استفاده کنم. نوشیدن آبمیوههای طبیعی بین وعده‌ها نیز باعث شد کمتر بی‌حال باشم.”
سعید، ۴۳ ساله: “قبل از شیمی‌درمانی اضافه وزن داشتم و پزشگ متخصص تغذیه به من توصیه کردند تا رژیم کم چرب و متعادل داشته باشم، چون چربی بیش از حد ممکن است در جذب داروهایم اختلال اجاد کند. من از منابع غنی از پروتئین مثل عدس و لوبیا استفاده کردم. همچنین در طول شیمی‌درمانی، دچار یبوست شدم که به توصیه‌ی پزشک متخصص تغذیه، اضافه کردن فیبر محلول مثل بلغور جو دوسر و مصرف آب فراوان کمک بسیاری به رفع این مشکل کرد. همچنین خوردن وعده‌های کوچک و با تعداد بیشتر باعث شد انرژی‌ام در طول روز حفظ شود.”
سوالات متداول
چه غذاهایی را نباید شب قبل از شیمی درمانی مصرف کرد؟
غذاهای چرب، پر ادویه، سرخ‌کردنی و سنگین.
آیا شب قبل از شیمی درمانی باید ناشتا باشم؟
خیر، ناشتابودن ضرورتی ندارد اما سعی کنید از وعده‌های سبک استفاده کنید تا در روند شیم درمان مشکلی به وجود نیاید.
آیا مصرف مایعات شب قبل از شیمی درمانی ممنوع است؟
خیر، آب و آبمیوههای طبیعی، به دفع بهتر داروها و کاهش عوارض آن‌ها در شما کمک خواهد کرد. پس بهتر است به فراوانی از مایعات طبیعی استفاده کنید.
جمع بندی
شیمی‌درمانی، از دسته‌ی درمان‌های سنگین برای بدن شماست. بنابراین برای آنکه بدنتان توانایی مبارزه با سرطان را داشته باشد و در طول درمان قدرتمند بمانید، لازم است قبل از شیمی درمانی، حین آن و حتی بعد از آن، مواد مغذی و مفید را به بدنتان برسانید. شب قبل از شیمی‌درمانی، مهم است که از وعده‌های سنگین استفاده نکنید، نوشیدنی‌های طبیعی و آب به فراوان مصرف کنید تا از عوارض ناشی از شیمی‌درمانی در امان بمانید یا حداقل آن‌ها را کاهش دهید. مصرف تخم مرغ پخته، مرغ بدون چربی، پاستای ساده، نان ساده سفید، و عدم مصرف غذاهای چرب، پرادویه و بودار را برایتان توصیه میکنم. با قدرت پیش بروید و سرطان را شکست دهید.
کلینیک جم، حامی سلامتی شما!
منابع
