تغذیه برای افراد تیروئیدی
تغذیه برای افراد تیروئیدی؛ راهی برای تسکین بیماری
اختلالات و بیماری‌های تیروئید جزو رایج‌ترین بیماری‌ها در دنیا هستند که بیشتر افراد حداقل به یک نوع از آن‌ها مبتلا می‌باشند. بیماری‌های تیروئید با وجود شیوع بالا درمان‌پذیر هم هستند. یکی از راه‌های درمان این بیماری، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و اصولی است. تغذیه برای افراد تیروئیدی در هر نوع، از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا علائم بیماری را کاهش داده و به بهبود سریع‌تر بیمار کمک می‌کند. در ادامه با بایدها و نبایدهای تغذیه در انواع اختلالات تیروئیدی آشنا خواهید شد.
اختلالات تیروئیدی چند نوع دارند؟
تیروئید غده‌ای کوچک، به اندازه 5 سانتی‌متر در زیر پوست گردن است. این غده هورمون‌هایی ترشح می‌کند که در متابولیسم و سوخت و ساز بدن نقش مستقیم دارند. این هورمون‌ها وظایف مهمی در بدن دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به تنظیم ضربان قلب، متعادل نگه داشتن سرعت سوخت و ساز، افزایش یا کاهش سوخت کالری، حفظ سلامت پوست، باروری و… اشاره کرد. در حالت عادی ترشح هورمون‌های تروئیدی به میزانی است که عملکرد بدن در تمام بخش‌ها نرمال و عادی باشد اما در مواردی ممکن است تعادل ترشح هورمون‌ها به هم خورده و عملکرد اندام‌ها دچار اختلال شود.
در چنین شرایطی فرد به پرکاری یا کم کاری تیروئید مبتلا می‌شود. در زمان ابتلا به پرکاری، غده تیروئید بیش از حد نیاز هورمون تولید می‌کند و در حالت کم کاری، هورمون‌های تولید شده کمتر از میزان لازم برای بدن هستند. پرکاری تیروئید با علائمی مانند تپش قلب، اضطراب، کاهش وزن ناگهانی، مشکلات خواب و… و کم کاری تیروئید با علائمی مانند خستگی، افزایش وزن و ناتوانی در کاهش وزن، ضعف، خشکی پوست و یبوست بروز می‌کنند.
تغذیه برای افراد تیروئیدی چه اهمیتی دارد؟
پیروی از یک رژیم غذایی سالم و مغذی برای همه افراد اهمیت دارد اما اهمیت این موضوع زمانی که فرد به بیماری مبتلا باشد، بیشتر می‌شود. در زمان ابتلا به بیماری به خصوص بیماری‌هایی مانند تیروئید، تغذیه سالم کمک زیادی به درمان اختلال یا کاهش علائم آن می‌کند. تغذیه برای افراد تیروئیدی به دلایل زیر از اهمیت زیادی برخوردار است:
- با رعایت رژیم غذایی می‌توان ترشح هورمون‌ها را متعادل کرد
- بسیاری از مشکلات ناشی از تیروئید مانند افزایش یا کاهش وزن با رعایت رژیم سالم و مناسب غذایی، درمان می‌شوند
- کمبود ویتامین‌های ناشی از متابولیسم نامتعادل با رژیم غذایی سالم جبران می‌شود
- با تغذیه سالم می‌توان عملکرد تیروئید را نرمال و عادی کرد
- تغییر رژیم غذایی یک درمان کاربردی برای همه افراد در تمام سنین و با هر شرایط بدنی است
اصول تغذیه برای مبتلایان به کم کاری تیروئید
اصول تغذیه برای افراد تیروئیدی بسته به اینکه به کدام نوع از این بیماری مبتلا باشند، متفاوت است. زمانی که غده تیروئید کمتر از میزان نیاز بدن هورمون تولید کند، بیمار به کم کاری تیروئید مبتلا می‌شود. در اختلال کم کاری علائمی مانند ریزش مو، خستگی با وجود خواب کافی، عدم تحمل سرما و… بروز می‌کنند. اولین خط درمان در کم کاری تیروئید، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و تغییر سبک زندگی است. در زمان ابتلا به این بیماری فرد دچار افزایش وزن و چاقی می‌شود. با درمان چاقی و اضافه وزن علائم دیگر کم کاری نیز به مرور زمان کاهش پیدا کرده و فرد به مرور درمان می‌شود. تغذیه برای افراد تیروئیدی از نوع کم کار باید شامل مواد غذایی و خوراکی‌های کم کالری اما مغذی باشد. بهترین مواد غذایی برای کنترل این بیماری عبارتند از:
- سبزیجات غیر نشاسته‌ای مانند کنگر فرنگی، کدو سبز، هویج، اسفناج، قارچ و…
- میوه‌ها مانند توت، هلو، سیب، انگور، مرکبات، آناناس و…
- پروتئین‌ها مانند ماهی، صدف، تخم مرغ، بوقلمون، مرغ و…
- چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، روغن آووکادو، روغن نارگیل و….
- غلات بدون گلوتن مانند برنج قهوه‌ای، جو دوسر، کینوآ، ماکارونی و…
- دانه‌ها و مغزیجات مانند بادام هندی، بادام درختی، تخمه کدو و…
- حبوبات مانند نخود، لوبیا، عدس و…
- نوشیدنی‌ها مانند آب، چای تلخ، قهوه و….
تغذیه سالم مبتلایان به پرکاری تیروئید
برای درمان پرکاری تیروئید هم تغذیه تاثیر زیادی دارد. در اختلال پرکاری هورمون‌ها بیشتر از میزان نیاز بدن تولید می‌شوند. در این اختلال تیروئید هم سبک زندگی سالم و رژیم غذایی مناسب نقش مهمی در درمان بیماری و کاهش علائم آن ایفا می‌کند. مبتلایان به پرکاری معمولا به بیماری‌های دیگری مانند گریوز هم مبتلا هستند که با تغذیه سالم امکان درمان آن هم وجود دارد. به علاوه در زمان ابتلا به پرکاری علاوه بر علائمی مانند کمبود وزن شدید، فرد دچار تغییرات ظاهری مانند بزرگ شدن غده تیروئید و تورم گلو هم می‌شود. مبتلایان به پرکاری بهتر است از غذاهایی که کالری و انرژی بیشتر اما ید کمتری دارند، استفاده کنند. از جمله این غذاها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- چاشنی‌ها مانند نمک بدون ید
- نوشیدنی‌هایی مانند قهوه و چای بدون شیر یا خامه
- پروتئین‌ها مانند سفیده تخم مرغ، گوشت سفید
- میوه‌های تازه یا کنسرو شده مانند سیب، گیلاس، انواع توت‌ها و…
- مغزیجات مانند بادام هندی، درختی، زمینی، پسته و گردو
- نان‌های بدون نمک و سبوس‌دار مانند نان سنگک یا نان جو
- شیره‌ها مانند عسل، شربت افرا
- سبزیجات مانند گل کلم، کلم پیچ، شلغم زرد
- چربی‌ها مانند روغن زیتون، آفتابگردان، گلرنگ و…
آشنایی با اصول تغذیه برای افراد تیروئیدی؛ لازمه زندگی سالم
یکی از روش‌های ساده و کم هزینه برای مقابله با بیماری‌های مختلف، تغییر رژیم غذایی و مصرف غذاهایی است که با شرایط بیماری سازگاری دارند. به عنوان مثال تغذیه برای افراد تیروئیدی بسته به نوع تیروئید آن‌ها باید به گونه‌ای باشد که سوخت و ساز بدن را افزایش داده یا اثر هرومون‌های تیروئید را کاهش دهد. در این مطلب برخی از غذاهایی که برای این بیماری مناسب هستند را معرفی کردیم. جهت آشنایی با دیگر غذاهای سالم برای بیماران تیروئیدی و داشتن یک رژیم کامل و مناسب غذایی بهتر است به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید.
سوالات متداول
تفاوت تیروئید پرکار و کم کار چیست؟
در زمان کم کاری غده تیروئید کمتر از میزان نیاز و در زمان پرکاری، تیروئید بیش از میزان نیاز بدن هورمون تولید می‌کند.
در کم کاری تیروئید باید از چه غذاهایی استفاده کرد؟
برنج قهوه‌ای، ماهی، صدف و بوقلمون، لبنیات پرچرب، سبزیجات غیر نشاسته‌ای و… از جمله غذاهای مناسب کم کاری تیروئید هستند.
غذاهای مناسب پرکاری تیروئید چیست؟
روغن‌هایی مانند نارگیل و زیتون، آب پرتقال، چای، گوشت سفید، برنج، نان جو و سنگک و آجیل‌ها از جمله غذاهای مناسب برای پرکاری تیروئید هستند.