ضربان قلب خطرناک چند است؟

ضربان قلب یعنی تعداد دفعاتی که قلب شما در یک دقیقه می‌تپد. این عدد یکی از مهم‌ترین علامت‌های سلامتی بدن شماست. با سنجش ضربان قلب شما، می‌توانیم بفهمیم قلبتان چقدر خوب کار می‌کند. اما یک سؤال مهم برای بسیاری از شما ممکن است پیش بیاید:

ضربان قلب خطرناک چند است؟ پاسخ به این سوال ساده نیست، چون عوامل زیادی مثل سن، فعالیت بدنی، وضعیت سلامتی و حتی داروهایی که مصرف می‌کنید، بر ضربان قلب شما تأثیرگذارند. عموما ضربان قلب بالای 100 بار در دقیقه در حالت استراحت و ضربان قلب کمتر از 60 بار در دقیقه در حالت استراحت، به عنوان ضربان قلب خطرناک شناخته می‌شود.

در این مقاله به زبان ساده توضیح خواهم داد که ضربان قلب طبیعی چند است و چه زمانی بالا یا پایین بودن ضربان قلب خطرناک می‌شود و باید به پزشک مراجعه کنید. با من همراه باشید.

ضربان قلب طبیعی چند است؟

برای اینکه بفهمیم ضربان قلب چه زمانی خطرناک است، اول باید بدانیم ضربان قلب عادی چند است. برای بیشتر بزرگسالان، ضربان قلب عادی در زمان استراحت (یعنی وقتی آرام هستید و فعالیتی ندارید) بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه است. اما ضربان قلب تحت تاثیر عوامل مختلفی ممکن است تغییر کند از جمله:

• سن: هر چه سن بالاتر می‌رود، معمولاً ضربان قلب تا حدودی کمتر می‌شود.
• ورزش: افرادی که زیاد ورزش می‌کنند، معمولاً ضربان قلبشان در زمان استراحت پایین‌تر از حالت عادی است (گاهی حتی 40 تا 50 ضربه در دقیقه). چون قلبشان قوی‌تر و کارآمدتر است.
• تب: وقتی تب دارید یا مریض هستید، ضربان قلبتان بیشتر می‌شود.
• استرس و هیجان: استرس، اضطراب و هیجان به دلیل ایجاد واکنش دفاعی در بدن شما، ضربان قلب را موقتاً بالا می‌برند.
• داروها: بعضی داروها ضربان قلب شما را کم می‌کنند و بعضی دیگر آن را زیاد می‌کنند.
• کافئین و سیگار: نوشیدن قهوه زیاد یا کشیدن سیگار می‌تواند ضربان قلب را بالا ببرد.
• حالت بدن: ضربان قلب ممکن است در حالت نشسته یا ایستاده کمی متفاوت باشد.

ضربان قلب خطرناک چند است؟

در حالت کلی، هیچ عدد ثابتی برای افراد به عنوان “ضربان قلب خطرناک” را نمی‌توان در نظر گرفت. این موضوع به عوامل مختلفی بستگی دارد و مهم‌تر از خود عدد، علائمی است که همراه با ضربان غیرعادی ظاهر می‌شوند.

به‌طور کلی:

• اگر ضربان قلب شما در حالت استراحت به‌طور مداوم بالای 100 ضربه در دقیقه (تاکی‌کاردی) باشد، به‌خصوص اگر با علائمی مثل تنگی نفس، درد قفسه سینه، سرگیجه، ضعف شدید یا غش کردن همراه باشد، خطرناک است و باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. ضربان بالای 120-150 بار در دقیقه بدون دلیل مشخص و همراه با علائم، بسیار نگران‌کننده است.
• اگر ضربان قلب شما در حالت استراحت به‌طور مداوم زیر 60 ضربه در دقیقه (برادی‌کاردی) باشد، به‌خصوص اگر با علائمی مثل سرگیجه، خستگی شدید، تنگی نفس یا غش کردن همراه باشد، خطرناک است و باید به پزشک مراجعه کنید.

باید این نکته را متذکر شوم که ورزشکاران حرفه‌ای ممکن است ضربان قلبشان در حالت استراحت پایین‌تر از 60 بار در دقیقه باشد که کاملاً طبیعی و نشانه سلامت آنان است. بنابراین، علائم همراهی که به دنبال تغییرات ضربان قلب ایجاد می‌شوند، مهم‌ترین نشانه خطرناک بودن ضربان قلب است.

چه زمانی باید به‌سرعت به پزشک مراجعه کنید؟

اگر ضربان قلب شما ناگهان و بدون دلیل خاصی خیلی بالا رفت (مثلاً بالای 120-150 ضربه در دقیقه) و همراه با علائم زیر بود، فوری به پزشک مراجعه کنید یا با اورژانس تماس بگیرید:

• درد یا فشار در قفسه سینه
• تنگی نفس شدید
• سرگیجه یا احساس سبکی سر
• احساس ضعف زیاد
• از دست‌دادن هوشیاری

آیا تغییر سبک زندگی در تنظیم ضربان قلب موثر است؟

بله، شیوه زندگی شما نقش خیلی مهمی در سلامت قلب و تنظیم ضربان قلب دارد. رعایت عادت‌های سالم می‌تواند کمک کند ضربان قلبتان در محدوده طبیعی بماند و خطر بیماری‌های قلبی کم شود. از جمله مهمترین تغییرات سبک زندگی شما شامل موارد زیر است:

• ورزش منظم: ورزش منظم قلب را قوی‌تر می‌کند و کمک می‌کند خون را بهتر پمپ کند، در نتیجه ضربان قلب در زمان استراحت کاهش می‌یابد.
• رژیم غذایی سالم: خوردن میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های کم‌چرب و کم کردن مصرف چربی، نمک و شکر برای سلامت قلب خیلی مهم است.
• مدیریت استرس: استرس می‌تواند ضربان قلب را بالا ببرد. تکنیک‌های آرامش‌بخش مثل یوگا، مدیتیشن و نفس عمیق می‌توانند به کنترل استرس کمک کنند. همچنین مصرف مکمل‌های ب کمپلکس و منیزیم در کاهش استرس موثر است.
• وزن مناسب: چاقی فشار بیشتری به قلب وارد می‌کند و می‌تواند باعث بالا رفتن ضربان قلب شود.
• ترک سیگار و الکل: سیگار و مصرف زیاد الکل به قلب آسیب می‌رسانند و می‌توانند ضربان قلب را زیاد کنند.
• خواب کافی: کمبود خواب می‌تواند روی سلامت قلب اثر منفی بگذارد. بزرگسالان به 7 الی 9 ساعت خواب شبانه نیاز دارند.

تجارب بیماران

سمیرا، 45 ساله:“مدتی بود که احساس تپش قلب شدید و ناگهانی داشتم، مخصوصاً شب‌ها. فکر می‌کردم از استرس است، اما یک بار که نزدیک بود از هوش بروم، به پزشک مراجعه کردم. ایشان ذکر کردند تاکی‌کاردی فوق بطنی دارم. با دارو و تغییر زندگی، الان خیلی بهترم و دیگر آن حملات را ندارم.”

علی، 60 ساله:“من ورزشکار بودم و ضربان قلبم پایین بود. اما تازگی‌ها خیلی خسته می‌شدم و سرگیجه داشتم، مخصوصاً وقتی از پله‌ها بالا می‌رفتم. دکتر تشخیص برادی‌کاردی داد و گفت نیاز به باتری قلب دارم. عمل کردم و الان خیلی بهترم، انرژی‌ام برگشته و می‌توانم دوباره فعالیت کنم.”

جمع‌ بندی

ضربان قلب یک نشانه حیاتی برای سنجش سلامت قلب و رگ‌های شماست. در حالی که برای بیشتر افراد، ضربان قلب عادی بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه است، عواممل زیادی می‌توانند روی آن تأثیر بگذارند. ضربان قلب بالا یا پایین همیشه خطرناک نیست، اما اگر همراه با علائم هشداردهنده‌ای مثل درد قفسه سینه، تنگی نفس، سرگیجه یا غش باشد، باید فورh به پزشک مراجعه کنید.

سوالات متداول

کلینیک جم، حامی سلامتی شما!

منابع

?What Is a Dangerous Heart Rate