آیا همیشه دیابت به معنی بالارفتن قند خون هست؟ توی این مقاله به معرفی و بررسی نوعی دیابت به اسم دیابت بی مزه میپردازم که اصلا با بالارفتن قند خون ارتباطی نداره. نام این بیماری شباهت زیادی به دیابت قندی دارد، اما واقعیت این است که این دو بیماری هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند. دیابت بیمزه اختلالی نادر در تنظیم آب بدن است و علت آن کمبود هورمون وازوپرسین (ADH) یا عدم پاسخ کلیهها به این هورمون است. برخلاف دیابت نوع ۲، سطح قند خون در این بیماری کاملا طبیعی است اما شمادچار تشنگی شدید، دفع ادرار بیش از حد و خطر کمآبی شدید قرار خواهید گرفت.
در ادامه برای شناخت بیشتر این بیماری با من همراه باشید.
فهرست مطالب
هورمون وازوپرسین چیست؟
ADH یا وازوپرسین هورمونی است که دستور میدهد کلیهها آب را حفظ کنند. نبود این هورمون یا عدم پاسخ کلیهها به آن، باعث دفع مقدار زیاد ادرار میشود. در این حالت شما مجبور هستید مقادیر زیادی آب بنوشید تا از کمآبی بدنتان جلوگیری کنید.
آیا دیابت بی مزه انواع مختلفی دارد؟
بله، دیابت بی مزه انواع مختلفی دارد و مکانیسم هرکدام نیز متفاوت میباشد:
مرکزی (Central DI): کمبود ADH به دلیل آسیب به هیپوتالاموس.
نفروژنیک (NDI): عدم پاسخ کلیهها به ADH در بدن.
دیپسوژنیک: ایجاد اختلال در مرکز تشنگی بدن.
بارداری: تخریب ADH توسط آنزیمهای جفت در دوران بارداری.
علائم اصلی دیابت بی مزه چیست؟
-
تشنگی غیرقابلکنترل
-
دفع ادرار رقیق و زیاد (افراد عادی به طور معمول 4 الی 7 بار در روز دفع ادرار دارند)
-
خشکی دهان
-
شب ادراری
-
سردرد و ضعف ناشی از کمآبی
جدول مقایسه ی دیابت بیمزه با دیابت نوع ۲
| ویژگی | دیابت بیمزه | دیابت نوع ۲ |
|---|---|---|
| قند خون | طبیعی | بالا |
| مکانیسم | هورمون ADH یا اختلال در عملکرد کلیه | انسولین |
| درمان | دسموپرسین و تنظیم مایعات | دارو و سبک زندگی |
| خطر اصلی | کمآبی | آسیب به ارگانها |
دیابت بی مزه چگونه درمان می شود؟
براساس نوع دیابت بی مزه و مکانیسم درگیرشده در آن، درمانها متفاوت خواهد بود.
دیابت بیمزه مرکزی
داروی استاندارد:
-
دسموپرسین (Desmopressin)
اشکال مصرف: اسپری بینی، قرص، تزریقی.
دیابت بیمزه نفروژنیک
داروهای مؤثر:
-
هیدروکلروتیازید
-
آمیلوراید (بهویژه در بیماران مصرفکننده لیتیوم)
-
ایندومتاسین
دیابت بیمزه بارداری
-
دسموپرسین (تنها داروی مؤثر و ایمن.)
دیابت بیمزه دیپسوژنیک
داروی اختصاصی ندارد؛ درمان شامل مدیریت رفتار، تنظیم مصرف آب و درمان مشکلات زمینهای شما است.
تجارب بیماران
ناهید، ۳۵ ساله “سالها تشنگی شدید داشتم و هر نیم ساعت مجبور بودم به دستشویی بروم و هیچکس نمیدانست چرا. وقتی تست کمآبی دادم و گفتند دیابت بیمزه مرکزی دارم، هم شوکه شدم و هم بالاخره احساس کردم کسی حرفم را فهمیده. بعد از شروع مصرف داروی دسموپرسین اولین شبی بود که فقط یک بار در طول شب بیدار شدم.”
آرمین، ۲۷ ساله “از کودکی همیشه بیش از حد آب میخوردم و هیچکس جدی نمیگرفت. وقتی فهمیدم نوع نفروژنیک دیابت بیمزه دارم، تازه همه چیز برایم معنی پیدا کرد. با هیدروکلرتیازید و آمیلوراید حجم ادرارم تقریبا نصف شد و بالاخره توانستم یک روز کامل را بدون نگرانی بگذرانم.”
بهزاد، ۴۰ ساله “سالها دنبال دلیل تشنگی شدید و ادرار بیش از حد بودم و هر بار پزشکها میگفتند مشکلی نداری. وقتی یک متخصص تشخیص داد ADH بدنم کم تولید میشود، بالاخره احساس کردم به جواب واقعی رسیدم. با دسموپرسین، تغییر آنقدر زیاد بود که کیفیت زندگیم از این رو به آن رو شد.”
سوالات متداول
آیا دیابت بیمزه خطرناک است؟
اگر درمان نشود، بله. کمآبی شدید میتواند برای سلامتی بدن شما خطرناک باشد.
آیا دیابت بی مزه ارثی است؟
بله بعضی از انواع آن مثل دیابت نفروژنیک و مرکزی میتواند ارثی باشد.
آیا دیابت بی مزه قابل درمان است؟
بله، در صورتی که به موقع شناسایی شود و داروهای تجویزشده به طور منظم استفاده شود، قابل درمان است.
جمعبندی
دیابت بیمزه برخلاف دیابت نوع ۲ مرتبط با قند خون نیست، بلکه اختلالی در تنظیم آب بدن است. با تشخیص دقیق و درمان صحیح، بیماران میتوانند زندگی عادی و بدون محدودیت را تجربه کنید. در دیابت بی مزه خبری از بالارفتن قند خون وجود ندارد و اغلب به دلیل اختلال در تنظیم میزان مایعات بدن، شما دچار اختلالاتی مثل ادرار زیاد، تشنگی شدید حتی پس از مصرف آب، خشکی دهان و علائم دیگری میشوید که غیر عادی است و اغلب آزاردهنده. خوشختانه در صورت تشخیص به موقع و مصرف داروهای خاص، این دیابت قابل کنترل است اما هنوز درمانی برای آن یافت نشدهاست. به دلیل آنکه اتفاقاتی که شما در پی ابتلا به این بیماری تجربه میکنید، مشابه بیماری دیابت معمول است، اسم آن دیابت بی مزه نامگذاری شده است.
کلینیک جم، حامی سلامتی شما!
منابع
