درمان خانگی آریتمی قلبی
نامنظم بودن ضربان قلب یا آریتمی قلبی چیست؟
نامنظم بودن ضربان قلب، که به عنوان آریتمی قلبی نیز شناخته می‌شود می‌تواند به صورت ضربان قلب بسیار سریع (تاکی‌کاردی)، بسیار کند (برادی‌کاردی)، یا نامنظم (فیبریلاسیون) باشد. آریتمی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ از جمله:
- مشکلات ساختاری قلب (بیماری‌های عروق کرونر، نارسایی قلبی و بیماری‌های دریچه‌ای قلب)
- مشکلات الکتریکی قلب (اختلالات در گره سینوسی و بلوک‌های قلبی)
- شرایط خاص پزشکی (فشار خون بالا، دیابت و عفونت‌ها)
- عوامل مرتبط با سبک زندگی (استرس و اضطراب، مصرف کافئین و الکل و دخانیات، برخی داروها)
- مشکلات ژنتیکی و مادرزادی (سندروم‌های ژنتیکی و مشکلات مادرزادی قلب)
آریتمی نیاز به مراقبت پزشکی دارد و درمان خانگی نمی‌تواند جایگزین مراقبت‌های تخصصی شود، اما می‌تواند به عنوان مکملی برای درمان‌های اصلی به کار رود. در ادامه، ابتدا به بررسی علائم آریتمی قلبی و سپس به بیان روش‌های مختلف درمان خانگی برای نامنظم بودن ضربان قلب می‌پردازم.
علائم آریتمی قلبی
- تپش قلب: احساس ضربان قلب شدید یا نامنظم
- سرگیجه یا ضعف: به دلیل کاهش جریان خون به مغز
- غش یا سنکوپ: از دست دادن موقت هوشیاری
- تنگی نفس: به دلیل کاهش کارایی پمپاژ قلب
- درد یا ناراحتی در قفسه سینه: ممکن است نشانه‌ای از یک حمله قلبی باشد
- خستگی مفرط: احساس خستگی غیرطبیعی و ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره
روش‌های درمان خانگی نامنظم بودن ضربان قلب
1- اصلاح رژیم غذایی
- ماهی‌های چرب مانند سالمون و تن حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که به کاهش التهاب و بهبود عملکرد الکتریکی قلب کمک می‌کنند.
- روغن زیتون از بین تمامی روغن‌ها مناسب‌ترین انتخاب برای حفظ و بازگردانی سلامت به قلب و عروق است.
- میوه‌ها و سبزیجات تازه دارای فیبر، آنتی‌اکسیدان و انواع ویتامین‌ها هستند که در حفظ سلامت عروق، کاهش خطر بیماری‌های قلبی، تعادل الکترولیت‌ها و جلوگیری از آریتمی نتیجه بخش هستند. معمولا به افراد دارای مشکلات قلبی میوه‌های انجیر، انبه، موز، آلو وانگور قرمز را توصیه می‌کنم.
- سیر دارای خواص ضد التهابی و کاهش فشار خون است که می‌تواند علاوه بر تقویت سیستم ایمنی در ارتقای سلامت عمومی قلب نیز موثر باشد.
- هویج منبع غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی، به‌ویژه ویتامین A (بتاکاروتن)، ویتامین K، و پتاسیم است. پتاسیم یکی از عناصر کلیدی در تنظیم عملکرد قلب و کاهش مشکل آریتمی است. هویج پخته به دلیل هضم آسان‌تر و دسترسی بهتر به مواد مغذی، موثرتر از هویج خام عمل می‌کند.
- لیموترش غنی از ویتامین C و فلاونوئیدها است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی دارند. آنتی‌اکسیدان‌ها می‌توانند به کاهش التهاب و بهبود عملکرد عروق خونی کمک کنند. ویتامین C همچنین به حفظ سلامت بافت‌های قلبی و بهبود سیستم ایمنی کمک می‌کند. علاوه بر این، لیموترش به دلیل محتوای پتاسیم، می‌تواند در تنظیم فشار خون و ریتم قلبی سودمند باشد.
- زنجبیل به بهبود گردش خون و کاهش آریتمی کمک می‌کند.
- بادام و گردو و تخم کدو سرشار از امگا ۳ و منیزیم هستند که می‌توانند به تقویت عضلات قلب کمک کنند.
- شکلات تلخ دارای فلاونوئیدها و آنتی‌اکسیدان‌ها است که در بهبود عملکرد عروق خونی و کاهش آریتمی و فشار خون سودبخش است.
2- اصلاح سبک زندگی
- نمک و خوراکی‌های نمکی را کاهش دهید؛ چرا که مصرف بیش از حد نمک می‌تواند منجر به افزایش فشار خون و در نتیجه افزایش خطر آریتمی قلبی شود. علاوه بر کاهش نمک، تلاش کنید از غذاهای فرآوری شده که اغلب حاوی نمک زیادی هستند نیز پرهیز کنید.
- ممنوعیات و محدودیات غذایی را جدی بگیرید. غذاهای فرآوری شده، غلات تصفیه شده، شکر تصفیه شده، جوپرک و گندم، انواع ماکارونی، بستنی، نوشیدنی‌های گازدار و انرژی‌زا، فست‌فود و سرخ کردنی در روند درمان اختلال ایجاد می‌کنند و مانع بازیابی ریتم مناسب در قلب می‌شوند.
- استرس یکی از عوامل مهم در بروز آریتمی قلبی است. روش‌های مختلفی برای مدیریت استرس وجود دارد؛ از جمله عبادت، مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق.
- کاهش مصرف کافئین؛ زیرا مصرف زیاد کافئین می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب و بروز آریتمی شود. سعی کنید میزان مصرف کافئین خود را کاهش دهید یا به طور کامل از آنها پرهیز کنید.
- ورزش منظم می‌تواند به بهبود عملکرد قلب و کاهش خطر بروز آریتمی کمک کند. تمرینات کاردیو مانند دویدن، دوچرخه‌سواری و شنا می‌توانند به تقویت قلب کمک کنند. با این حال، مهم است که قبل از شروع هر برنامه‌ی ورزشی با پزشک مشورت داشته باشید.
- حفظ وزن مناسب؛ اضافه وزن می‌تواند فشار زیادی را به قلب وارد کند و خطر بروز آریتمی را افزایش دهد. حفظ وزن مناسب از طریق رژیم غذایی سالم و ورزش منظم می‌تواند به کاهش نامنظمی ضربان قلب کمک کند.
- ترک سیگار و قلیون و الکل؛ مصرف دخانیت و الکل می‌تواند به عروق خونی آسیب برساند و باعث فشار خون شود و به همین علت خطر بروز بیماری‌های قلبی و آریتمی را افزایش می‌دهد. علاوه بر این‌هاف روند درمان آریتمی را طولانی و کم اثر می‌کند.
3- استفاده از مکمل‌ها
همیشه قبل از استفاده از هر گونه مکمل غذایی، مشورت با پزشک متخصص ضروری است تا تداخلات دارویی و میزان مناسب مصرف تعیین شود. اما به طور کلی کمبود مکمل‌های زیر باعث بروز آریتمی می‌شوند؛ که در صورت تامین این‌ها مشکل نامنظمی ضربان قلب هم رفع می‌شود.
- منیزیم نقش حیاتی در تنظیم فعالیت الکتریکی قلب دارد. کمبود منیزیم می‌تواند باعث تشدید آریتمی شود. این ماده معدنی به شل شدن عضلات قلب و تثبیت ریتم قلب کمک می‌کند.
- پتاسیم برای عملکرد صحیح عضلات قلب ضروری است. این الکترولیت در تنظیم تعادل الکتریکی سلول‌های قلب اثربخش هستند و کمبود آن می‌تواند موجب بروز آریتمی شود.
- کوآنزیم (CoQ10)یک آنتی‌اکسیدان است که به تولید انرژی در سلول‌های قلبی کمک می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که CoQ10 می‌تواند در ارتقای عملکرد قلب و کاهش مشکل آریتمی مفید باشد.
- اسیدهای چرب امگا 3 موجود در روغن ماهی اثرات ضد التهابی دارند و می‌توانند در کاهش آریتمی موثر باشد. این اسیدهای چرب با تثبیت غشای سلول‌های قلبی در بهبود ریتم قلب تاثیر می‌گذارند.
- ال-کارنیتین یک ماده مغذی است که در تبدیل چربی‌ها به انرژی موثر است. این مکمل می‌تواند در ارتقای عملکرد قلبی و کاهش علائم آریتمی سودمند باشد.
- رزوراترول یک ترکیب پلی‌فنولی است که در انگور و برخی توت‌ها یافت می‌شود. این ترکیب اثرات آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی دارد و می‌تواند به بهبود سلامت عروق و کاهش مشکل آریتمی کمک کند.
4- هیدراته نگه داشتن بدن
- مصرف آب کافی می‌تواند باعث حفظ تعادل الکترولیت‌ها باشد. سعی کنید روزانه مقدار مناسبی آب بنوشید و از کم‌آبی بدن جلوگیری کنید.
- چای زالزالک در بهبود جریان خون و کاهش فشار خون موثر است.
- چای سبز دارای آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند کاتچین‌هاست که به سلامت قلب و کاهش التهاب عروقی کمک می‌کند. مصرف منظم چای سبز می‌تواند به تثبیت ریتم قلب کمک کند.
- آبمیوه طبیعی مانند آب سیب، آناناس، انبه و هویج برای بازیابی ریتم قلبی مناسب هستند. این آبمیوه‌های ذکر شده دارای فلاونوئید، آنتی‌اکسیدان، ویتامین C، A، E، منگنز، پتاسیم و آنزیم بروملین هستند. این مواد در تنظیم فشارخون که یکی از اصلی‌ترین مشکلات در آریتمی است؛ و همچنین در تنظیم کلسترول خوب و بد و الکترولیت‌ها موثر است. اما توجه کنید که مصرف آب هویج به علت قند وکالری بالای آن بهتر است محدود باشد.
5- تنظیم الگوی خواب
- خواب کافی و باکیفیت نقش مهمی در سلامت قلب دارد. تلاش کنید هر شب ۷-۸ ساعت خواب مفید داشته باشید و از عوامل مخرب خواب مانند استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی قبل از خواب پرهیز کنید.
- ایجاد محیطی آرام و مناسب برای استراحت، در ارتقای کیفیت خواب و کاهش آریتمی موثر است.
6- کنترل بیماری‌های زمینه‌ای
- کنترل فشار خون بالا از طریق کاهش مصرف نمک و داروهای مناسب می‌تواند نقش پررنگی در کنترل آریتمی داشته باشد.
- درمان گرفتگی عروق یا تنگی در عروق در درمان آریتمی قلبی موثر است. چرا که این انسداد می‌تواند باعث کاهش خون رسانی به عضله‌ی قلب و آسیب به آن شود که در پی این مسائل مشکل آریتمی هم بروز می‌کند.
- کنترل بیماری‌های غدد درون ریز مانند مشکلات تیروئیدی از طریق دارو و نظارت منظم می‌تواند به کاهش مشکل آریتمی کمک کند.
سخن آخر
کنترل نامنظم بودن ضربان قلب بدون مراجعه به پزشک ممکن است در برخی موارد قابل اجرا باشد، اما لازم است توجه داشت که این روش‌ها نمی‌توانند جایگزین درمان پزشکی تخصصی شوند. به شما توصیه می‌کنم در منزل دستگاه‌های سنجش ضربان قلب داشته باشید تا از وضعیت ضربان قلب خود آگاه باشید و در صورت بروز هرگونه تغییر غیرطبیعی به پزشک مراجعه کنید. همچنین ثبت روزانه‌ی وضعیت ضربان قلب می‌تواند به شما کمک کند تا الگوهای نامنظم را شناسایی کنید و اقدامات لازم را انجام دهید.
منابع
Ways to stop heart palpitations
Alternative Treatments for Arrhythmia
Home Remedies to Stop Heart Palpitations and Slow Your Heartbeat
